Từ láy là gì mà lại được sử dụng phổ biến như vậy trong Tiếng Việt. Có những loại nào và tác dụng của chúng ra sao? Bạn hãy cùng KidsUp tìm hiểu những điều đó qua bài viết dưới đây nhé.
Từ láy được sử dụng rất phổ biến trong cả văn viết lẫn văn nói hằng ngày của Tiếng Việt. Người dùng thường sử dụng nhằm một mục đích truyền đạt ý nghĩa, cảm xúc nào đó.
Khái niệm từ láy
Từ láy là một dạng đặc biệt của từ phức có cấu tạo từ 2 tiếng trở lên và thường có điệp vần ở âm đầu, âm cuối, vần hoặc cả âm đầu, âm cuối. Bạn có thể hiểu đơn giản hơn là từ láy có phần nguyên âm và phụ âm được láy giống nhau một phần hoặc hoàn toàn.
Từ láy thường dài từ 2 đến 4 tiếng nhưng chúng ta chủ yếu chỉ sử dụng và bắt gặp loại có 2 tiếng. Khi dùng hoặc hướng dẫn cho bé thì bạn cần chú ý tránh nhầm lẫn với những từ có điệp và đối như nhà nhà, người người.
Ví dụ từ láy: Long lanh, đo đỏ, xa xăm, thăm thẳm, ào ào, man mác,..
Tác dụng của từ láy là gì?
Tác dụng của từ láy rất phong phú dựa trên chính hoàn cảnh được sử dụng, cụ thể như:
- Các từ láy tượng thanh, tượng hình tạo nên nhạc tính, gợi hình ảnh cho câu văn.
- Được sử dụng để miêu tả, nhấn mạnh vẻ đẹp của phong cảnh, hiện tượng, hình dáng của sự vật.
- Từ láy được sử dụng để diễn tả cảm xúc, tâm trạng, âm thanh,…của con người, các sự vật, sự việc, hiện tượng trong cuộc sống.
- Giúp câu văn tạo điểm nhấn để người nghe, đọc chú ý hơn đến sự vật, sự việc mà người viết muốn truyền tải.
Phân loại từ láy trong tiếng Việt
Các loại từ láy thường được phân biệt với nhau dựa trên cấu trúc và chức năng. Theo đó, trong tiếng Việt chỉ có từ láy bộ phận và từ láy toàn bộ.
| Tên từ láy | Định nghĩa | Chức năng | Ví dụ minh họa |
| Từ láy toàn bộ | Là từ được láy cả phần âm, vần và dấu câu. | Nhấn mạnh một vấn đề, sự vật, hiện tượng hoặc để tạo ra từ hài hòa, tinh tế hơn. | Ví dụ 1: Những đóa bằng lăng tim tím đang thi nhau nở rộ.
Ví dụ 2: Hương hoa thoang thoảng mê đắm lòng người. |
| Từ láy bộ phận | Là từ được láy phần âm đầu hoặc vần.
Có 2 loại là: – Láy âm đầu: Có phụ âm đầu giống còn khác ở phần vần. – Láy vần: Tiếng gốc và tiếng láy giống nhau ở vần và khác ở phụ âm đầu. |
– Dùng để nhấn mạnh hoặc miêu tả một sự vật, sự việc, phong cảnh, cảm xúc,…
– Linh hoạt trong kết hợp âm, vần nên được sử dụng nhiều hơn từ láy toàn bộ. |
Ví dụ 1: Cánh đồng lúa mênh mông, bát ngát.
Ví dụ 2: Những rặng tre rì rào, lao xao trong gió. |
Một số kiểu từ láy phổ biến trong tiếng Việt
Ngoài phân biệt các từ láy dựa theo cấu trúc, chúng ta có thể nhận biết thông qua ý nghĩa, nội dung mà từ đó diễn tả.
- Từ láy chỉ màu sắc: Là những từ dùng để diễn tả một sắc thái màu sắc khác với bình thường như đo đỏ, tim tím, trăng trắng,…
- Từ láy chỉ âm thanh: Là những từ dùng để mô tả âm thanh của tự nhiên, con người. Ví dụ như lộp độp, xào xạc, khanh khách,…
- Từ láy chỉ hình dáng: Dùng để mô tả dáng vẻ, hình ảnh của con người, sự vật, sự việc hoặc hiện tượng. Ví dụ như: thon thả, gầy gò, thanh mảnh,…
- Từ láy chỉ trạng thái: Dùng để chỉ trạng thái của con người, sự vật sự việc như lừ đừ, hớn hở, buồn bã,…
Cách phân biệt từ láy và từ ghép
Giữa từ láy và từ ghép có nhiều điểm giống nhau khiến cho mọi người dễ bị nhầm lẫn. Do đó, KidsUp sẽ giúp bạn phân biệt thông qua các yếu tố, khía cạnh sau:
| Từ ghép | Từ láy | |
| Nghĩa của các từ | Cả 2 tiếng tạo thành đều có nghĩa khi đứng 1 mình. | Chỉ có 1 trong 2 hoặc không có từ nào mang nghĩa khi đứng một mình. |
| Sự liên quan giữa 2 tiếng tạo từ | Các tiếng tạo thành có quan hệ về ngữ nghĩa với nhau. | Các tiếng có liên quan về âm, vần hoặc cả 2. |
| Khi đảo vị trí các tiếng | Khi đảo thì các từ được tạo thành vẫn có ý nghĩa cụ thể và hiểu được. | Khi đảo thì hoàn toàn không có nghĩa. |
Kết Luận
Trên đây, KidsUp đã trình bày những nội dung cơ bản về từ láy là gì và cách phân biệt từ láy và từ ghép trong tiếng Việt. Hy vọng rằng với nội dung mà chúng tôi chia sẻ bên trên sẽ giúp ích mọi người trong quá trình học tập, cũng như ba mẹ có tài liệu tham khảo hướng dẫn các bé.
Chào các độc giả của KidsUP, mình là Khả Như – tác giả tại chuyên mục “Kiến thức giáo dục sớm”. Mình đã có 3 năm kinh nghiệm trong lĩnh vực biên soạn nội dung và chia sẻ kiến thức, kinh nghiệm trong các lĩnh vực giáo dục trẻ nhỏ, nuôi dạy con,…. Mình hy vọng rằng với những nội dung tâm huyết mình đăng tải trên sẽ đem tới cho các bậc phụ huynh cũng như các bé nhiều giá trị hữu ích.